
BLOG – Denk andersom: kies voor wisselend leiderschap – Adriaan van Doleweerd

New Builder Adriaan van Doleweerd is docent en teamleider
Adriaan van Doleweerd is naast docent op dit moment ook teamleider bij ROC A12. Adriaan is betrokken bij de hele afdeling bouwkunde, maar in het bijzonder bij de vakmanschapsroute hout en meubel. Zijn team heeft inmiddels al behoorlijk ervaring opgedaan in andersom denken. Zo ontstond vanuit een patstelling een heel nieuw leiderschapsconcept. Adriaan legt in dit blog uit hoe dat in zijn team werkt.
De manager was weg en niemand had direct de ambitie om teamleider te worden. We wilden niet weglopen voor het vertrouwen wat we kregen om het zelf op te pakken. Vanuit de organisatie hadden we uiteraard kaders op het gebied van financiën en kwaliteit, maar qua invulling werden we losgelaten. Dus hebben we als team een heel nieuw concept bedacht.
Wisselend leiderschap
Het concept: een aantal teamleden vormen het dagelijks bestuur wat tussen de directie en het team staat. Dat is een wisselende samenwerking en om de twee jaar hebben we verkiezingen binnen ons team. Het team kiest dan de persoon die ze op die plek het liefst zien. De gekozen mensen kunnen daar natuurlijk altijd voor bedanken. We zien dat er doordat er teambreed gestemd is, altijd draagvlak is. Ook als er moeilijke keuzes gemaakt moeten worden.
Ik ben me er heel erg van bewust dat ik over een tijdje aan de andere kant van de tafel kan zitten.
We hebben bewust gekozen voor wisselende functies, zodat mensen niet levenslang lid zijn van het dagelijks bestuur, maar ook niet hun leven lang alleen voor de klas staan. In die wisseling kun je mensen met verschillende ambities ruimte geven om zich te ontwikkelen. Zo doe ik nu zelf de functioneringsgesprekken, maar ben ik me er heel erg van bewust dat ik over een tijdje aan de andere kant van de tafel kan zitten. Dat zorgt voor gelijkwaardigheid waardoor mensen durven te zeggen wat ze denken. Informatie over een collega halen we op bij het team. Door het uitzetten van enquêtes bij zowel leerlingen als collega`s komen we tot een inhoudelijk goed functioneringsgesprek, waarbij je als teamleider de spreekbuis van het team bent richting deze collega.
Dat klinkt ideaal toch?
In belang van het team
Er zijn wel een aantal randvoorwaarden om dit concept te laten slagen. Zo bestaat ons team uit mensen waarvan de meeste HBO of hoger zijn opgeleid. Dat houdt in dat we vinden dat we die verantwoordelijkheid kunnen dragen, verwachtingen moeten kunnen benoemen en elkaar kunnen aanspreken. De kernvraag voor ons is: sluit het aan op wat we als team willen en kan een ieder van ons het teambelang hoger zetten dan het individuele belang?
Iedereen heeft zijn kwaliteiten en iedereen heeft zijn beperkingen, maar iedereen heeft het vertrouwen dat we allemaal voor het team gaan.
De mensen in je team zijn essentieel en het sleutelwoord is ook hier: vertrouwen. Iedereen heeft zijn kwaliteiten en iedereen heeft zijn beperkingen, maar iedereen heeft het vertrouwen dat we allemaal voor het team gaan. Dat is essentieel, ook om elkaar aan te kunnen spreken. En ja, we zijn elkaar onderweg ook wel eens kwijt geraakt, omdat een paar mensen met expertise de mouwen opstroopten en het gingen regelen, maar daarbij zicht op het team als geheel verloren. Daar leren we van en daarom koppelen we nu docenten met veel ambitie aan docenten met veel ervaring. Dat zorgt voor balans!
We koppelen nu docenten met veel ambitie aan docenten met veel ervaring.
Het ging uiteraard niet zonder slag of stoot, maar na een half jaar begrepen we met elkaar het concept steeds beter en kwamen we tot iets wat we allemaal prettig vinden. We hebben met elkaar ook moeten leren dat je werk voor 70% heel leuk is en voor 30% gewoon werk. Qua teamtevredenheid zitten we in de top, daaruit blijkt voor mij dat we met elkaar dit concept omarmd hebben en het misschien wel boven verwachting werkt.
Voor de bouw
Achter onze organisatie zit een heel anders business model dan bij veel organisaties in de bouw. Dat realiseer ik mij, maar ook in de bouw zijn het de mensen die het team maken. Als team ben je samen verantwoordelijk voor het resultaat. Daarbij mogen betrouwbaarheid en vertrouwen in elkaar wat mij betreft hoger op de prioriteitenlijst. De bouw is toch een sector waarin het elkaar de loef afsteken soms belangrijker is dan de kwaliteit.
Deze manier van leiderschap werkt goed voor ons, maar is niet zo maar één op één te kopiëren. Of het gaat werken, is erg afhankelijk van de organisatie waarin je functioneert, hoeveel ruimte je krijgt en hoeveel verantwoordelijkheid je teamleden aan kunnen of willen. Het valt of staat met de juiste mensen in je team die ook nog eens dezelfde teamdoelstelling voor ogen hebben. Zijn die ingrediënten voor handen? Dan wordt het hoog tijd om eens andersom te denken.
Over Adriaan en onderwijs
Adriaan begon ooit als timmerman en begeleidde regelmatig leerlingen in de werkplaats. Van daaruit is hij 15 jaar geleden in het onderwijs terecht gekomen: “Onderwijsboeken lopen tien jaar achter. Ik zie bij onderwijs de verantwoordelijkheid om onze leerlingen met de nieuwste methodes en nieuwe manier van denken kennis te laten maken. Op het moment dat wij jongens van 18 of 20 opleiden, zijn wij ons er bewust van dat zij over tien jaar de dragers zijn van onze branche. Dan is vooral het moderne denken belangrijk. In de opleiding kun je de kiem leggen om open en creatief naar de toekomst te kijken in een wereld die ongelooflijk snel verandert. Als onze jongens goed mee kunnen bewegen met de veranderingen, vinden ze ook snel werk. Bouwkundige kennis is belangrijk, maar de ontwikkeling van een zestienjarige naar een eenentwintigjarige is essentieel!”