New Builder Jan Pieter van Dalen weet alles over kwaliteitsborging

Oog voor kwaliteit wordt wettelijk geregeld

Afgelopen 21 februari is er een wetsvoorstel aangenomen in de Tweede Kamer over de Kwaliteitsborging in de bouw. Het doel van de overheid is om de eindconsument beter te beschermen. Als ook de Eerste Kamer instemt, wordt in 2018 gestart met de eengezinswoningen. Wat betekent dit voor de ontwerpkwaliteit en de praktijk op de bouwplaats? Jan Pieter van Dalen (Nieman Kwaliteitsborging) weet er alles van.

Jan Pieter legt uit wat er verandert: ‘Nu is het zo dat zo gauw de bouwvergunning binnen is en de eisen op papier voldoen, het daar vaak bij blijft. Als er na de tijd dingen niet blijken te kloppen, is dat het probleem van de eindgebruiker. Door deze nieuwe wet ontstaat er kwaliteitsbesef. Wat de overheid vraagt is: bouwkolom, laat maar zien dat het goed is gaan, welke risico’s waren er en welke stappen zijn genomen? Je levert niet alleen een fysiek gebouw op, maar ook de route ernaar toe. Daar vang je kwaliteit mee. Niet alleen de materialen worden gecontroleerd, maar ook de manier van aanbrengen. Uiteindelijk moet wat dat is gebouwd voldoen aan de regels.’

Vooruit denken

Je kunt dan niet alleen maar om vijf voor twaalf controleren, want dan kan veel niet meer worden opgelost, volgens Jan Pieter: ‘Samen met de ontwikkelaars denken we vooruit om de puzzel van het As-Built dossier goed in te vullen: is de kwaliteit zoals afgesproken ook echt aanwezig? Je kunt niet iedere steen controleren, maar je kunt wel nadenken over wat er mis kan gaan in de verschillende fases. Je kunt van te voren bepalen wat er in ieder geval goed moet gaan en op welk niveau. Je moet het als bouwer en onderaannemer ook vooral bij jezelf zoeken. Bij een auto ga ik ook niet naar de fabriek om te kijken hoe de banden worden gemaakt. Natuurlijk heb je af en toe een terugroepactie, omdat er iets tussendoor is geglipt, maar dan neemt de bouwer ook de verantwoordelijkheid.’

Met het eind voor ogen bouwen

Als borger draagt Jan Pieter de verantwoordelijkheid om goed toezicht te houden op het hele proces. Hij krijgt het liefst zoveel mogelijk informatie aangereikt van de bouwers zelf: ‘Voorheen maakte de bouwer een opleverlijst en op die punten kon hij worden aangesproken. Alle dingen die mis konden gaan, bleven open eindjes en had je niet op schrift. Straks is die opleverlijst niet zo belangrijk, maar als er iets vergeten is in de oplevering is dat het probleem van de bouwer en niet van jou als eindgebruiker. Deze omgekeerde bewijslast gaat per 1 januari 2018 in. We gaan naar een systeem toe waar met het eind voor ogen wordt gewerkt en wordt gekeken of het klopt. Veranderingen tijdens het proces worden vastgelegd door foto’s en een recente set tekeningen. Bouwers gaan niet alleen zelf ’de kwaliteit zichtbaar maken’, dat gaan ze samen met onderaannemers en leveranciers doen. De hele keten gaat elkaar controleren, er komt gelaagdheid van de voorman tot aan de leverancier, en dat betekent dat de hele bouwkolom in beweging moet komen. Het hele proces wordt gevolgd, daar wordt voor getekend en dat gaat terug naar de overheid (door het zogenoemde dossier bevoegd gezag).’

Blije bouwers

De bouwers zelf hebben er uiteindelijk het meest aan, zegt Jan Pieter: ‘Er ontstaat kwaliteitsbesef door deze wet. Als er dingen niet goed zijn gegaan en er kruisjes in plaats van vinkjes staan, dan heb je een groot probleem bij de oplevering. Niemand wordt blij van een hek om een gebouw in plaats van de sleuteloverdracht. We zagen bij de pilots dat er minder faalkosten zijn en eindgebruikers zo tevreden zijn dat ze eerder betalen. Het hele dossier is veel eerder klaar, omdat het goed is bijgehouden en dus ook klopt. Dat motiveert de bouwkolom en maakt ons werk als borger veel leuker. Als je het hele proces volgt, kun je ook echt iets goeds opleveren. Een New Builder is iemand die dat begrijpt, die slimme manieren van registeren bedenkt en informatie wil delen. Hierdoor worden bouwers ook transparanter naar elkaar.’

NIEMAN KWALITEITSBORGING borgt duurzame gebouwen waar mensen veilig, gezond en comfortabel kunnen wonen, werken en recreëren. Lees hier verder over de rol van Nieman bij kwaliteitsborging in de bouw.
Bekijk in de video hoe Nieman in de praktijk werkt.