
Crisis als kans: mijn Déjà Vu
Twee jaar geleden zat ik ook in een lockdown. Kanker, zes chemo’s. Stoppen met werken. Thuiszitten. Me (heel erg) beroerd voelen. Strakke routines. Hopen. Overleven, vier maanden lang. En er dan achter komen dat het is teruggekomen en ik er nog beroerder aan toe ben. Nóg een behandeling, nóg intensiever. Fysiek tot het dieptepunt. En de wereld draait door.
Dat is deze keer anders. De hele wereld staat nu zo’n beetje stil. En ook bij mij staan een paar klanten ‘on hold’. Net nu ik weer lekker op gang was gekomen. Paniek? Zeker! Maar niet te lang. Ik heb geleerd dat ik me druk kan maken ‘tot ik een ons weeg’, maar dat het enige wat ik kan beïnvloeden mijn eigen gedachten en mijn gedrag zijn. Op de rest heb ik minder tot geen invloed en op het verloop van de crisis al helemaal niet.
Elke dag leren
Ik ben Gerrit ten Haaken, Executive Angel. Ik coach DGA’s, leiders en hun teams in persoonlijk leiderschap en bij transities in hun organisatie. Zo wil ik bijdragen aan een inclusieve, respectvolle samenleving, waarin we met elkaar verbinden. Dat doe ik sinds 2008 en ik geniet er steeds meer van en mag er elke dag nog beter in worden. Want ik leer elke dag. Zo ook toen ik ziek werd; ik koos ik ervoor om niet in de slachtofferrol te gaan zitten en de situatie te accepteren. Om mijn behandeling en de adviezen serieus te nemen en te vertrouwen op genezing. Er volgde een lange tijd van herstel en het gaat nu goed met mij.
“Ik heb geleerd dat ik me druk kan maken ‘tot ik een ons weeg’,
maar dat het enige wat ik kan beïnvloeden mijn eigen gedachten en mijn gedrag zijn.”
Coronacrisis: bedreiging én kans
Mijn acceptatie gaf mij enorm veel kracht en rust. Die rust straalde ongemerkt uit naar mijn omgeving. Dit heeft me gesterkt in de overtuiging dat je niet altijd iets hoeft te doen, maar vooral mag zíjn en zo een positieve invloed op je omgeving kunt hebben. Dit is universeel en geldt dus ook voor leiders. Immers, waar de crisis tastbaar en heel concreet is, moet je daadkrachtig handelen. En waar het (weer) te overzien is, geeft het de mogelijkheid er voor anderen te zijn en anderen te helpen. Iedereen zal op zijn of haar eigen manier reageren.
Ik heb gekozen om niet in paniek te raken en mijn tijd nuttig te besteden. Zo gebruik ik deze tijd om me te bezinnen op de huidige situatie en op (nieuwe) mogelijkheden voor de toekomst. Want wat vertelt ons deze coronacrisis allemaal? Wat wordt nu zichtbaar? Ik volg Zoom-calls en seminars met leiders en collega’s op mijn vakgebied, wereldwijd. Ik hou mijn netwerk warm. Dat zorgt ervoor dat ik optimistisch en geïnspireerd ben en ruim in mijn energie zit. Persoonlijk houd ik me heel concreet bezig met wat er op ons afkomt. En ook met waar ik een betekenisvolle bijdrage kan leveren die leidt tot een betere, menswaardige toekomst – in dit geval in de bouw. Uiteraard ben ik bereikbaar als je vastzit, een luisterend oor nodig hebt, even wilt sparren (over visie en strategie enzo) of wel wat praktische handreikingen kunt gebruiken.
Transitie en daadkracht
Een crisis vraagt om stevig leiderschap en kordaat, maar ook adequaat handelen. Vervolgens – nu de rook enigszins optrekt – doemt de vraag op: hoe nu verder? We wachten telkens met spanning op nieuwe berichten van de premier en van de regering. Hoe lang nog? Zit er nog rek in? Hoe lang houden we dit vol? De vraag die mij bijzonder bezighoudt is: hoe zorgen we dat we niet enkel re-ageren, niet enkel overleven, straks niet terugvallen in oude en ongewenste patronen, maar dat we vooral iets nieuws mogelijk maken en creëren? Een hernieuwde visie, geïnspireerd vanuit een Hoger Doel en gezonde kernwaarden. Aangedreven door een verlangen dat van binnenuit komt. Laat dit een tijd van ware transitie zijn.
Nieuw Leiderschap
Niemand weet precies hoe deze eruit gaat zien, maar als we met onvermoeibare inzet en gedrevenheid ‘Nieuw Leiderschap’ tonen – visie, lef en initiatief, vanuit vertrouwen, respect en verbinding – dan kunnen wij dat mede zelf bepalen! Laten we dus ‘Nieuw Leiderschap’ tonen. Hierom zit ik bij New Builders: om een nieuw perspectief te tonen, oude patronen te (helpen) doorbreken en vervolgens in een nieuwe wereld te stappen. Dat is volgens mij precies wat we met The New Builders willen zijn en uitdragen in de bouw. Want er is meer nodig dan goede bedoelingen en mooie verhalen. Het bouwen aan een nieuwe wereld vergt ook dapperheid en daadkracht.
‘Een crisis overkomt je, die is er en daar verander je niets meer aan.
Wat je wél in de hand hebt is hoe jij erover denkt en hoe je erop reageert’
Een paar praktische tips
Als coach hoor je geen tips te geven, maar een Executive Angel komt soms met ongevraagd advies en met een hoopgevende boodschap binnenvliegen. Daarom hierbij tien praktische tips voor tijdens een crisis:
- Accepteer de situatie zoals die is, zonder oordeel – het is wat het is.
- Volg de instructies op, wees verstandig en pas je aan – durf los te laten (dat geeft rust).
- Handel snel, maar niet zonder een goede diagnose – hou je hoofd erbij.
- Wees overvloedig, open en menselijk in je communicatie – dat schept duidelijkheid.
- Vraag en accepteer hulp.
- Gebruik je tijd nuttig – blijf nadenken, blijf plannen, doe wat je kunt doen.
- Denk na over een exit-strategie – wat doen we hierna, wat nemen we hieruit mee?
- Wees er voor elkaar en wees empathisch, creatief en wendbaar.
- Zorg dat je je inzichten verankert in een visie en in concrete acties/routines, zodat er een nieuwe realiteit kan onstaan.
- Onderschat dit niet (dit heb ik later pas geleerd): ondanks alle goede bedoelingen val je als je niet oplet zomaar weer terug in oud gedrag…
Laten we er in de eerste plaats voor elkaar zijn, om met elkaar onze droom van een wendbare, menswaardige bouw (en samenleving) te verwezenlijken. Nu is de tijd. Tenslotte: blijf altijd positief!
Gerrit ten Haaken
Executive Angel